Nguyễn Phúc Chu

Từ điển Tiếng Việt (Vietnamese Dictionary)

(ất Mão 1675 - ất Tị 1725)

Chúa thứ 6 th�i các chúa Nguyễn, con cả của Anh tông Nguyễn Phúc Trăn, mẹ là Tống Thị. Thuở nh� ở trong cung, ông chăm h�c, chữ tốt, tài kiêm văn võ được phong là Tả bính dinh Phó tướng, Tộ Trư�ng Hầu

Năm Tân Mùi 1691, chúa Anh tông mất, ông lên kế vị, tri�u thần tôn là Bình Chương quân quốc tr�ng sự Thái bảo Tộ quốc Công, hiệu là Thiên túng đạo nhân, đư�ng th�i g�i là Minh vương. Sau khi hết tang cha, được tôn làm Thái phó, Quốc Công, tôn hiệu là Quốc chúa. Từ đấy trong các sắc dụ v� nội trị, ngoại giao đ�u xưng là Quốc chúa

Th�i ông cầm quy�n, phía Bắc vẫn giữ biên thùy với chúa Trịnh, phía Nam ông đưa nhân dân đến các vùng đất mới phương Nam khai khẩn đất hoang sát biên giới Chân Lạp. Trong nước việc nội trị, võ bị, giáo dục được phát triển có qui mô. Các năm Nhâm Ng�, Quý Mùi (1702-1703) tàu biển nước ngoài đến cướp phá các hải đảo và các cửa khẩu đ�u bị dẹp tan

Năm Vĩnh Thịnh thứ tư, 1708, Mạc Cửu, ngư�i Lôi Châu, tỉnh Quảng �ông, Trung Quốc, trước đó đến khai thác vùng đất Hà Tiên dâng thư lên tri�u đình xin đem đất này qui thuộc chúa Nguyễn. Ông nhận l�i và trao cho Mạc Cửu chức Tổng binh trấn giữ đất Hà Tiên

Ông là ngư�i sùng đạo Nho, mộ đạo Phật, h�c rộng, hiểu nhi�u và cũng là tác giả nhi�u thơ văn có giá trị Chính ông đã đ� tựa "Bản sư" sách Hải ngoại kí sự của Hòa thượng Thích �ại Sán (1633-1704). ��i ông cầm quy�n, Nam Bắc hòa bình được nhi�u năm, nhân dân trong nước sống yên ổn hạnh phúc

Năm Bảo Thái thứ 6 (ất Tị 1725) ông mất, ở ngôi 34 năm, th� 51 tuổi, con trai con gái tất cả 146 ngư�i. Sau khi mất được tri�u đình dâng thụy hiệu là �ô nguyên súy Tổng quốc chính Tô Minh Vương, truy tôn là Hiến tông Hiếu minh Hoàng đế, đư�ng th�i g�i là Quốc Chúa. Thi hài an táng ở núi Kim Ng�c, huyện Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên, phi (vợ chính) được truy tôn là Từ Huệ cung Thục kinh phi